Yeni il qabagi Ürək xəstələrinə qidalanma ilə bağlı məsləhətlər!

Bayram günlərində həyat tərzimiz adi günlərdə olduğundan bir qədər fərqli olur ki, bu da bizim sağlamlıq durumuza təsir edə bilər. Hələ 2022-ci ildə futbol üzrə İsvec millisi dünya çempionatında çıxış etdiyi zaman , bu ölkənin alimləri Ürək xəstəlikləri ilə bağlı maraqlı tədqiqat aparmışdılar. Onların apardığı tədqiqat göstərmişdi ki, bu tip böyük tədbirlər zamanı ürək damar xəstəlikləri ağırlaşmalarının yaranma ehtimalı bir neçə dəfə çox olur. Araşdırmanın növbəti mərhələsində isə  başqa bir nəticə  əldə olundu. Belə ki, bu xəstəliklərin rastgəlmə tezliyinin 1 yanvar (Yeni il) və 25-26 dekabr (Şükran Günü) tarixlərində adi günlərdən 37% daha sıx olduğu aşkar olundu. Bəzi məmbələrdə isə bu tarixlərdə baş verən Miokard İnfarktları-”Bayram İnfarktı” adlandırılırdı.

Belə hallar əsasən hansı qrup İnsanlar  üçün daha səciyyəvi sayılır?

Bu günlərdə Daha çox risk qrupunda olan insanlar

– Yüksək qan Təzyiqi olanlar

– Əvvəl ürək damarlarına Stent implantasiyası və Şuntlama əməliyyatı olanlar

–  Şəkərli Diabet xəstələri

– Artıq çəkidən əziyyət çəkənlər

– Ürək çatışmazlığı və Ürək qapaq xəstələri

– Əvvəl qeydə alınmış Ürək ritm pozğunluğu(Aritmiyalar) olanlar

– Passiv həyat tərzi sürən və Siqaret çəkənlər sayılır.

Bayram günlərində dediyimiz xəstələr daha çox nəyə diqqət etməlidir?  

Bu zaman Yarana biləcək ağırlaşmaları isə “ Bayram Ürəyi Sindromu” kimi də adlandırırlar. Əsasən diqqət olunacaq bir neçə istiqamət vardır ki, hər bir Ürək xəstəsi bunları nəzərə almalıdır.

Əlbəttə ki, bu günlər ən çox diqqət olunacaq sahə düzgün  Qidalanmadır. Bayram süfrəsində çox zaman  eyni zamanda müxtəlif tipli və bir neçə dadlı qazan yeməkləri, qızardılmış qidalar, şorabalar və şirniyyatlar olur.Hər birimiz bu yeməklərinin hər birinin dadına baxmaq istəyirik. Lakin əsasəndə yuxarıda qeyd etdiyimiz xəstələr  üçün Qəbul etdiyimiz qidaların miqdarı və tərkibi çox önəmlidir. Belə ki, qısa müddətdə çoxlu miqdar qəbul etdiyimiz  qida heç də tezliklə sorulmur və qarında köp,ağırlıq,gərginlik və digər dispeptik hallara səbəb olur. Bundan başqa yediyimiz yeməklərin tərkibində olan normadan çox ədviyyatların, xörək duzunun  və qida əlavələrinində mədə-bağırsaq qıcıqlanmasına səbəb ola bilir. Bu göstərdiyimiz hallar zamanı ürək döyünmənin artması, qan təzyiqinin yüksəlməsi, ürəyə düşən yüklənmənin artması baş verir ki, bu da müxtəlif xəstəliklərin ağırlaşmalarına-Miokard infarktı, hipertonik kriz ,Beyin İnsultu kimi hallara səbəb ola bilər. Bu səbəbdən Bayram tədbirlərində qəbul etdyimiz qida kiçik porsiyalarla, az duzlu və ədviyyatlı, şəkərsiz, az yağlı,tez həzm olunan olmalıdır.

İkinci nəzərə alınacaq hal isə Alkoqol qəbuludur. Bayram tədbirləri zamanı qəbul edilən akohollu içkilər bir sıra ürək damar xəstəlikləri və ürək ritm pozğunluqları yaranması ehtimalını dəfələrlə artırır.Belə ki,aparılmış tədqiqatlar göstərib ki gün ərzində içilən akoholun miqdarı təqribən 12 Unsiya(380 ml) Pivə və ya 4 unsiya( 130 ml) Çaxır və ya 1.5 unsiya ( 30 ml) 40% Vodkadan (Araq) çox olmamalıdır. Artıq qəbul edilmiş Alkohollu içkilər damarlarda uzunmüddətli daralmalara, qanın laxtalanmasına və ritm pozğunluqlarına zəmin yaradır. Bundan başqa nəzərə almaq lazımdır ki, xəstələr həmdə daimi dərman preparatlarıda qəbul edirlər.  Bu dərmanlarla alkoholu içkilərin birgə qəbulu isə digər risklərə səbəb olur. Yəni bu dərmanların təsirinin güclənməsinə və ya azalmasına səbəb olur- bu da əlavə ağırlaşmalara gətirir.

Bayram günlərində bir çoxlarımız istirahətimizi evdə keçirməyə üstünlük veririk. Bayram tədbirlərindən sonra hərəkət eləmək həvəsi isə heç olmur. Lakin bu hipodinamiya sağlamlığa ciddi ziyan ola bilir.Ev şəraitində  fiziki aktivlik, piyada 30-40 dəqiqəlik iri addımlarla gəzinti, rəqs və qısamüddətli yüngül atletik  idman növləri orqanizm üçün çox xeyirli olmaqla yanaşı bu günlərdə qəbul edilmiş artıq qidanın tez həzm olunmasına da yaxşı təsir edir.

“Bayram Ürəyi Sindromuna” səbəb olan digər faktor isə Stress və emosional gərginlik sayılır. Bayram günlərində ən yaxın qohumları,dostları görmək, Bayram tədbirlərində keçirilən ictimai tədbirlər hətta telefonla etdiyimiz Yeni il təbriki də bəzi ürək damar ağırlaşması halına gətirə bilər. O səbəbdən belə insanların böyük tədbirlərdən çəkinmələri və bəzən də yüngül sakitləşdirici dərman preparatları və çaylardan(Melissa,Pişikotu,Adaçayı,Lavanda) istifadəsi məsləhət görülür.