Ürəyimə Oksigen çatmır….

Bir sıra hallarda xəstələr “Ürəyimə oksigen çatmır” , “Ürəyimdə Hipoksiya var”  kimi şikayətlər edirlər. Bu kimi şikayətləri edən bir çox hallarda heç bir ürək xəstəliyi olmayan və Nevrasteniya  və digər Nevrotik halları olan xəstələr bildirirlər. Bəziləri isə hipoksiyanın EKG müayinə zamanı aşkarlandığı deyir…. Bu kimi şikayətlərin yaranması köhnə Sovet səhiyyə sistemindən qalmış bir sıra tibb personalarının dediklərinə əsasən formalaşmış  “Diaqnozlar” sırasındandır.

Amma bəzi xəstəliklər və patoloji hallarda var ki, bu zaman Ürəyin oksigenə olan tələbatı tam ödənmir və buda bir sıra şikayətlərin və ürək zədələnmələrinin yaranmasına səbəb olur. Orqanizmin orqanlarının hər birinin hüceyrələrinin normal çalışması üçün kifayət qədər Oksigen lazımdı ki, buda həmin orqanların normal qanla təchiz olunması ilə yanaşı qanın Oksigenlə zəngin olmasıda vacib faktor sayılır. Ürək daima çalışan orqan olduğundan bu hal özünü daha qabarıq göstərir. Tibb dildə bu Miokardın Hipoksiyası adlanır.

“Ürəyə oksigen nədən çatmır?”

Buna aşağıda göstərilən müxtəlif xəstəlik və patoloji hallar səbəb ola bilər.

• Ətraf mühitdə Oksigen konsentrasiyasının kifayət qədər olmaması- qapalı kiçik məkanlar, siqaret çəkilən qapalı yerlər, dağlarda və hündürlüyə qalxdıqda və suyun dərinliklərində çalışan akvolanqistlərdə bu hal tez-tez rast gəlinir,
• Ürəyin oksigenə olan tələbatının qəflətən artması-  müxtəlif kəskin stress vəziyyətləri və ağır fiziki aktivlik zamanı,
• Tənəffüs sisteminin funksiyasının pozğunluğu zamanı- müxtəlif ağciyər xəstəlikləri zamanı yaranan bronx spazmı ( daralması)  və ağciyərin sahəsinin kiçilməsi( pnevmoniya, ağciyər xərçəngi, bronxial astma  və digər xəstəlikləri,
• Qanı təşkil edən hüceyrələrin-eritrositlərin miqdarının və ya tərkibində olan Hemoqlobinlinin miqdarının azalması (müxtəlif anemiyalar və leykoz xəstəlikləri),
• Müxtəlif Ürək damar və qapaq xəstəlikləri- stenokardiya, miokard infarktı, ürək əzələsinin zəifləməsi olan müxtəlif kardiomiopatiyalar, aortal və mitral qapaqların xəstəlikləri,
• Müxtəlif zəhərli maddələrin təsirindən

Bəzən bunlardan 2 və ya 3 səbəb eyni zamanda  ola bilər ki, buda problemin daha kəskin özünü büruzə verməsinə səbəb ola bilər.

Bu zaman Hansı əlamətlər ola bilər?

Ürək əzələsinin  Hipoksiyası  kəskin( qəfləti bir neçə dəqiqə və saat ərzində)  və xronik ( tədricən uzun müddət ərzində) yarana bilər. Bu zaman müxtəlif şikayətlər yarana bilər.

• Dodaqların və barmaq uclarının göyərməsi
• Ürəkdöyünmənin kəskin artması(taxikardiya) və müxtəlif növdə olan ürək ritm pozğunluqları(aritmiyalar)
• Təngnəfəslik (nəfəs darlığı) və boğulma halları
• Döş qəfəsində və ürək nahiyəsində yaranan kəskin ağrılar
• Arterial qan təzyiqinin bir çox hallarda yüksəlməsi

Necə müalicə edək?

Yuxarıda göstərdiyimiz xəstəliklər zamanı Ürək əzələsinin oksigenlə təminatının artırılması vacibdir. Bu zaman müalicə 3 əsas istiqamətdə aparılır. Birinci əsas xəstəlik və patoloji halların aradan qaldırılması və müalicəsinə yönləndirilir. İkinci təmiz və bol oksigenli havada gəzmək, zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq, qapalı və ventilyasiyası  pis olan məkanlarda mümkün qədər az qalmaqdan ibarətdir. Üçüncü müalicə tədbiri toxumaların oksigen çatışmazlığına qarşı dözümlüyünü  artıran dərman preparatlarının və qidaların istifadəsi sayılır.

Toxumaların və həmçinin ürək əzələsinin oksigen çatışmazlığına qarşı dözümlüyünü artıran dərmanlara Antihipoksantlar deyilir. Bu gün bizim gündəlik həyatda tanıdığımız və müxtəlif xronik xəstəliklərin və idmançılar tərəfindən çox geniş istifadə olunan metabolizmi gücləndirən dərman maddələridir. Bunlara Midronat, Aktoveqin, Meksidol, Neaton, Pirasetam, Preduktal, A,E,D,C vitaminləri,Selen,Zink,Kalium, Maqnezium kimi mikroelementlər aid olunur. Bütün göstərdiyimiz Antihipoksant maddələr bir çox təbii qida vasitələrin , bitki və tərəvəzlərin tərkibində çox geniş yayılmışdır. Bu maddələr ən çox Yemişan, Melissa, Gicitkən, qara Qarağat, Zəncəfil, Heyva, Üzüm, Jenşen,  Adaçayı, Zirinc və bir çox bitkilərin tərkibində çox geniş yayılmışdır.